The Surveyed Female 6

PICTURE FOR WOMEN

Vrouwen zijn om naar te kijken.

– Laura Mulvey’s ‘Visual Pleasure and Narrative Cinema’ (1973/75) –

Zoals ik eerder schreef kan je het thema van Picture for Women vinden in de feministische kritiek op kunst en films die tussen 1975 en 1985 gemaakt zijn. Het is waarschijnlijk dat Picture for Women is gemaakt naar aanleiding van de aanklacht in Laura Mulvey’s ‘Visual Pleasure and Narrative Cinema’ (1973/75), het belangrijkste essay over filmtheorie:

‘Vrouwen zijn om naar te kijken.’

Maar waar Mulvey een oproep deed om dit idee in de prullenbak te smijten koos Jeff Wall, net zoals Eduard Manet, voor een kunstvorm waarbij slechts een deel van probleem ‘benoemd’ wordt: ‘A Moment of Unease’ Een ongemakkelijk gevoel. (Campany, (2011))

Picture for Women wordt in vaak getoond samen met een reproductie van Un Bar aux Folies-Bergeres van Edouard Manet. Tijdens de overzichtstentoonstelling van Jeff Wall in Tate Modern tussen 2005 en 2006 hing de volgende tekst naast de kunstwerken:

‘In Manet’s schilderij staart een barmeisje ons aan terwijl ze wordt bekeken door een schimmige figuur. De scene lijkt te worden weerkaatst door een spiegel die achter de bar hangt. Hierdoor ontstaan tal van complexe ‘zichtlijnen’. Jeff Wall heeft de opzet van het schilderij overgenomen: de lampen in Picture for Women geven de foto structuur en diepte. De tekst gaat verder met een beschrijving van de personen:

De man en de vrouw worden op dezelfde manier weergegeven als in het schilderij. De vrouw kijkt ons aan met wat we nu kennen als ‘The Gaze’. Er zijn ook verschillen. Jeff Wall plaatst de camera in het midden van de foto zodat de lens op ons is gericht. Wij, de toeschouwers, worden hierdoor onderdeel van het staren naar de vrouw, naar onszelf.

Ik zie verschillen die niet benoemd worden in deze tekst. De houding van de vrouw is niet zo dociel als in het schilderij. Haar lichaamstaal is duidelijk geslotener. Waar Manet haar afbeeldt me de armen gespreid terwijl ze op de bar leunt, fotografeert Jeff Wall haar met de armen voor haar borst en de handen over elkaar. Verder kijkt Suzon, de vrouw in het schilderij van Manet schuin naar beneden. De vrouw van Jeff Wall kijkt je aan. Direct en indirect via de camera. Haar ongemak is plaats aan het maken voor een nieuw zelfbewustzijn.

Picture for Women bestaat uit twee, met plakband aan elkaar geplakte delen. In het midden van de foto loopt een naad. Jeff Wall vindt dit een leuke ‘extra’ aan het werk.

‘De naad zorgt ervoor dat je oog zich verplaatst van het beeld naar de oppervlakte van de foto. Dat creëert een spanningsveld tussen diepte en vlakheid …’

Zelfs een naad heeft een boodschap in Picture for Women.