De Grote Oorlog
Aan het begin van de vorige eeuw leek een grote oorlog ver weg. Niemand kon zich voorstellen dat de wereld binnen 14 jaar in brand zou staan. Natuurlijk, er waren spanningen tussen Duitsland, Frankrijk en Groot Brittannië. Rusland en Japan hadden net een oorlog uitgevochten, maar dat was ver weg. Waarom kwam het dan toch tot een van de grootste conflicten in de menselijke geschiedenis? Talloze geschiedschrijvers hebben deze vraag geprobeerd te beantwoorden. Duizenden boeken zijn erover geschreven. En zoals zo vaak is er niet een waarheid. De belangrijkste feiten en gebeurtenissen laten zich makkelijker op een rijtje zetten. Er zijn meer dan 34 miljoen militairen om het leven gekomen. Het aantal burgerslachtoffers was relatief klein omdat de oorlog voornamelijk in de loopgraven werd uitgevochten. Een groot aantal van de militairen stierf aan het Westelijk Front dat liep van Nieuwpoort aan de Belgische kust tot Belfort nabij de Frans-Zwitserse grens. 750 km lang en op sommige plaatsen maar een paar honderd meter breed. Er vielen 13,5 miljoen doden. Dat zijn gemiddeld 18 doden per meter. 
De eerste wereldoorlog verzamelen
Verzamelen zit in ons bloed. Iedereen verzamelt wel iets, of het nu boeken zijn of munten, Swarovski kristallen of postzegels, onze huizen liggen vol met verzamelingen. Vaak zijn het een dimensionale verzamelingen. Een rijtje munten, een album postzegels. Gekocht omdat ze mooi zijn. Of uniek. Of als belegging. Maar steeds vaker willen verzamelaars alles weten over hun collectie. En dus kan je tegenwoordig series kopen die naast de producten ook het verhaal erachter vertellen. Verzamelingen van objecten die uit de eerste wereldoorlog stammen vind je op allerlei plaatsen. Tussen 1914 en 1918 is er op zoveel plaatsen tegelijk gevochten dat het wapentuig letterlijk over de hele wereld ligt. Duizenden kanonnen staan weg te roesten in oude hallen en loodsen. In musea hangen tientallen posters die jonge mannen oproepen om dienst te nemen. “Your country needs you” Er verschillende pogingen gedaan om ‘The Great War’ dichterbij te brengen. Een van de laatste uitgaven is een serie munten en postzegels. Veldslagen en gevechten, bepalende gebeurtenissen en hoofdrolspelers worden in beeld gebracht met de munten en postzegels uit die tijd. Op informatiebladen wordt een beschrijving gegeven en uitgelegd wat er is gebeurd. Een modern voorbeeld van een collectie die probeert om je te laten voelen, te laten meebeleven hoe het moet zijn geweest om toen te leven.
DE EERSTE WERELDOORLOG COLLECTIE
De Koninklijke Nederlandse Munt heeft een unieke collectie opgebouwd met originele munten, postzegels en bankbiljetten uit de tijd van de eerste wereldoorlog. Iedere levering bestaat uit verschillende pagina’s met achtergrondinformatie, gedetailleerde kaarten van militaire operaties en een historische tijdslijn van alle belangwekkende gebeurtenissen. En is steeds voorzien van een originele historische munt, postzegel of bankbiljet én een facsimile van belangrijke documenten uit de periode 1914-1918 uit diverse landen. Deze collectie start chronologisch met het uitbreken van de oorlog, de aanslag van 28 juni 1914.
WILFRIED OWEN – DULCE ET DECORUM EST
Er zijn heel veel ontroerende maar tegelijk schokkende boeken over de eerste wereldoorlog geschreven. Denk maar aan Im Westen nichts neues van Erich Maria Remarque. Of aan Le Feu van Henri Barbusse. Toch wordt de waanzin van deze oorlog het beste verwoord in een gedicht van Wilfried Owen:
Dulce et Decorum Est.
Bent double, like old beggars under sacks, Knock-kneed, coughing like hags, we cursed through sludge, Till on the haunting flares we turned our backs And towards our distant rest began to trudge. Men marched asleep. Many had lost their boots But limped on, blood-shod. All went lame; all blind; Drunk with fatigue; deaf even to the hoots Of gas-shells dropping softly behind. Gas! GAS! Quick, boys! — An ecstasy of fumbling Fitting the clumsy helmets just in time, But someone still was yelling out and stumbling And flound’ring like a man in fire or lime. — Dim, through the misty panes and thick green light, As under a green sea, I saw him drowning. In all my dreams before my helpless sight He plunges at me, guttering, choking, drowning. If in some smothering dreams you too could pace Behind the wagon that we flung him in, And watch the white eyes writhing in his face, His hanging face, like a devil’s sick of sin, If you could hear, at every jolt, the blood Come gargling from the froth-corrupted lungs, Bitter as the cud Of vile, incurable sores on innocent tongues, My friend, you would not tell with such high zest To children ardent for some desperate glory, The old Lie: Dulce et decorum est Pro patria mori.
Bronvermelding
Websites over de Eerste Wereldoorlog
- The Great War
- The Great War – foto’s op een Nederlandse website (GRAPHIC)
- FirstWorldWar
- Worldwar1
- The National Archives
- Zwerven over slagvelden
- Bronnen eerste wereldoorlog op Historisch Nieuwsblad
Boeken
- Im Westen nichts neues – Erich Maria Remarque
- Le Feu – Henri barbusse
- Goodbye to all that – Robert Graves
- Oorlogsroes – Ernst Junger
- Velden van weleer – Chrisje Brants en Kees Brants
- De eerste wereldoorlog – John Keegan
- De kanonnen van augustus – Barbara Tuchman
- Slaapwandelaar – Christopher Clark
WitchWithaView 